Aileye İslam kültürüyle bakış nasıl olur?

Soru: Televizyondaki kısa sohbetinizde, ‘Aileye
İslam kültürüyle bakılmalı’ dediniz; ama bunun nasıl olacağını
anlatmadınız. Benim merakım, aileye İslam kültürüyle bakış nasıl olur?
Bunu biraz açar mısınız?


Nasıl öğrenebilirim, İslam kültürüyle bakışı? Var mı bu konuyu izah eden bir kitap?

Cevap:
Efendim, bizim Yeni Aile İlmihali isimli çalışmamızda baştan sona
aileye İslam kültürüyle bakışı anlatılmaktadır. Oraya baktığınızda
aileye İslam kültürüyle bakışı, hem de yaşanmış önekleriyle incelemeniz
mümkündür. İsterseniz sorunuzun cevabını da oradan özetleyerek arz
edeyim.

İslam kültüründe aileyi temsil eden iki temel unsur
vardır. Biri bey diğeri de hanımefendidir. Bu iki insan ailenin hem
tabanı hem de tavanıdır. Öyle ise İslam kültüründe aile demek,
hanımla-bey demektir.

Hatta denebilir ki, aile yuvasının bir
cennet bahçesi haline gelmesi, yahut da cehennem çukuru durumuna
düşmesi bu iki insandaki kültürle, bakış açısıyla yakından ilgilidir.
Hadisin tabiriyle ailenin bu iki ferdi, aile içindeki tutum ve tavrıyla
ya hayırlı ya da hayırsız aile bireyi vasfını kazanırlar. Efendimiz
(sas), hayırlı aile bireyini şöyle tarif ediyor.

-Hayırlı bey, eve gelince hanımın yüzü asılmaz, çoluk çocuk da köşe bucak kaçışmaz!..

Bu tarifin zıt manası da şudur:

-Hayırsız bey de eve gelince, hanımın yüzü asılır, çoluk çocuk da köşe bucak kaçışır!..

Öyle ise, bu ikazı beyler iyi düşünmeli, hayırlı bey mi, hayırsız bey mi olduklarına buna göre kendileri karar vermeliler.

Konuyu sadece beylerin tarifiyle bırakırsak haksızlık etmiş oluruz. Öyle ise hayırlı hanıma ait tarifi de arz edelim.

-Hayırlı hanım da odur ki, bey eve gelip de yüzüne bakınca huzur duyar, mutluluk hisseder. Bunun aksi manası da malumdur:

-Hayırsız hanım da odur ki, bey eve gelip de ona bakınca huzuru kaçar, mutsuzluk hisseder. Evde beyine rahat, huzur vermez.

Öyle
ise hanımefendi de kendisini kontrol etmeli, hayırlı bir hanım mı yoksa
hayırsız bir hanım mı olduğuna kendisi karar vermeli. Beyine huzur mu
veriyor, yoksa huzursuzluk mu, tutumunu kendisi düşünmelidir.

İslam kültürünün iki tarafa da verdiği bu mesajı özetleyecek olursak şöyle diyebiliriz:

-Beyefendi, eve gelince güler yüzlü, tatlı dilli ol. Hanımın yüzü gerilmesin, çocukların da senden kaçışmasın...

-Hanımefendi,
sen de sabırlı ve anlayışlı ol. Bey eve gelince hemen sıkıntıları
sıralayıp olumsuzlukları ortaya yığma. Bey senin yanında huzur bulsun,
mutluluk hissetsin. İşte buna, hayata İslam kültürüyle bakış diyoruz
biz. Bir başka hayırlı bey ve hanım tarifi de Fatıma validemizle beyi
Hazreti Ali efendimizden gelmektedir. Fatıma validemize de sorarlar:

-Hayırlı hanım nasıl olur? Cevap nettir:

-Hayırlı
hanım, hayaliyle de olsa haramlarda gezmeyen, bakışıyla da olsa beyini
üzmeyen!. Aynı soruyu beyi Hazreti Ali’ye de sorarlar:

-Hayırlı bey nasıl olur?

Cevap aynı kültürdendir.

-Hayırlı bey hayaliyle de olsa haramlarda gezmeyen, bakışıyla da olsa hanımını üzmeyendir.

Anlaşılan
odur ki, İslam kültüründe ideal olan, ailede birinin ötekini ezip
üzmemesi, sabra zorlamamasıdır. Ezer, üzer, sabra zorlarsa ne olur?
Sabra zorlayan zalim, sabreden de mazlum adını alır. Allah yanında
zalimle mazlum eşit değildir. Sabreden bey olursa cennet gençlerinin
ağabeyi makamına kadar yükselebileceği gibi, sabreden hanım olursa
cennet hanımlarının ablası makamına kadar yücelebilir. Allah mutlak
adalet sahibidir. Kimsenin zulmünü yanına bırakmayacağı gibi, kimsenin
sabrını da karşılıksız koymaz. Sabreden hep kazanır, sabra zorlayan da
hep kaybeder...
Ahmet şahin (zaman)